Tuyến tiền liệt phì đại (U xơ tuyến tiền liệt) là nỗi sợ của nam giới khi lớn tuổi. Đây là hiện tượng tăng sinh tiền liệt tuyến khi nam giới bắt đầu cao tuổi, và có xu hướng gia tăng. Các triệu chứng rối loạn tiểu tiện luôn làm cho người bệnh cảm thấy bứt rứt không yên. Tự xoa bóp là phương pháp phòng chứng bệnh này khá hiệu quả. Cùng tìm hiểu về phương pháp phòng bệnh hữu hiệu này nhé.
Mục lục
Cách xoa bóp phòng ngừa u xơ tuyến tiền liệt
Theo y học cổ truyền, bệnh này thuộc phạm vi các chứng như Long bế, Lâm chứng, Tinh long…với cơ chế bệnh sinh chủ yếu là do rối loạn công năng một số tạng phủ như phế, tì, can, thận dẫn đến hậu quả bàng quang không được khí hoá đầy đủ mà phát sinh thành bệnh.
Về mặt trị liệu, ngoài việc sử dụng thuốc, còn có một số biện pháp không dùng thuốc trong đó có cách tự lựa chọn và day bấm một số huyệt vị, châm cứu nhằm dự phòng tích cực và hỗ trợ điều trị. Dưới đây, xin được giới thiệu một quy trình cụ thể để độc giả tham khảo, vận dụng khi cần thiết.
Xoa bụng dưới
Dùng 2 bàn tay đặt chồng lên nhau sau đó xoa bụng theo chiều kim đồng hồ với một lực vừa phải chừng 30 vòng sao cho tại chỗ ấm lên được
Tác dụng của thao tác này là trợ dương khí cho hạ tiêu (làm ấm vùng bụng dưới) giúp quá trình khí hoá bàng quang (kích thích co bóp và làm giãn cơ thắt cổ bàng quang) được thuận lợi. Nhờ đó mà việc bài tiết nước tiểu được dễ dàng.
Day bấm huyệt Khí hải
Dùng ngón cái hoặc ngón tay trỏ day bấm huyệt này trong 1 phút. Vị trí của huyệt Khí Hải nằm ở dưới rốn 1,5 tấc trên đường trục giữa cơ thể. Theo y học cổ truyền, Khí hải là bể của sinh khí, là nguồn năng lượng cần thiết cung cấp cho sự sống, có công dụng điều khí, bổ thận dương, làm ấm hạ tiêu nhờ đó mà giúp cho chức năng khí hoá bàng quang được thực hiện. Y thư cổ Thái ngải thiên viết : “Khí hải là biển của sinh khí, nó chủ trị được tất cả các bệnh”.
Day bấm huyệt Quan nguyên
Cách làm như sau:
Dùng ngón cái hoặc ngón trỏ day bấm huyệt Quan nguyên trong 2 phút. Vị trí của huyệt này nằm ở dưới rốn 3 tấc trên đường trục giữa cơ thể. “Quan” có nghĩa là cái chốt đóng cửa, ý muốn nói là chỗ hiểm yếu ; “nguyên” có nghĩa là mới đầu, to lớn. Vì huyệt vị này là nơi chứa đựng nguyên khí, là nguồn năng lượng lớn rất cần cho sự sống cho nên được gọi là Quan nguyên. Day bấm huyệt này có tác dụng bổ thận cố bản, bổ khí hồi dương, làm ấm hạ tiêu, giúp cho quá trình khí hoá bàng quang được thuận lợi, cải thiện tình trạng rối loạn tiểu tiện.
Day bấm huyệt Lợi niệu
Dùng ngón tay cái hoặc ngón tay trỏ day bấm huyệt Lợi niệu trong 2 phút.Huyệt này nằm ở dưới rốn 2,5 tấc hay chính là trung điểm của đường nối rốn và điểm giữa bờ trên xương mu. Đây là một tân huyệt (huyệt mới), còn gọi là huyệt Chỉ tả, có công dụng chữa các chứng bệnh bí đái, đái rắt, đái dầm, đi lỏng do viêm ruột…
Theo kinh nghiệm của nhiều nhà châm cứu, có khi chỉ cần day bấm duy nhất huyệt vị này cũng đủ để cải thiện tình trạng rối loạn tiểu tiện, miễn sao phải xác định chính xác vị trí huyệt và tác động đúng kĩ thuật. Nghĩa là sau khi tìm đúng huyệt thì dùng ngón tay day đều theo chiều kim đồng hồ rồi từ từ bấm với một lực tăng dần kết hợp với rặn tiểu tích cực. Thông thường nếu xác định đúng huyệt thì việc đi tiểu sẽ dễ dàng hơn, tia nước tiểu mạnh hơn.
Day bấm huyệt Âm lăng tuyền
Cách làm như sau: Dùng ngón tay cái day bấm huyệt trong 1 phút. Vị trí huyệt Âm lăng tuyền là điểm gặp nhau ở chỗ lõm ở sau bờ sau trong đầu trên xương chày với đường ngang qua lồi củ trước xương chày, phía dưới bên trong đầu gối.
Vị trí của huyệt này nằm trên đường kinh tì, có khá nhiều công dụng, trong đó có khả năng điều hòa Bàng quang nên thường được dùng để chữa một số chứng bệnh bí đái, đái khó, đái dầm, đái không tự chủ. Cổ nhân thường sử dụng phối hợp với hai huyệt Khí hải và Tam âm giao.
Day bấm huyệt Tam âm giao
Dùng ngón tay cái day bấm huyệt trong 1 phút sao cho đạt cảm giác căng tức. Vị trí huyệt Tam âm giao ở chỗ lõm sát bờ sau trong xương chày, trên chỗ lồi cao nhất của mắt cá trong 3 tấc.
Đây là huyệt có liên hệ mật thiết với ba tạng Tỳ, Can và Thận. Tì và Thận lại có vai trò rất lớn trong việc khí hóa Bàng quang nên tác động vào huyệt Tam âm giao có thể trị các bệnh thuộc hệ tiết niệu và sinh dục, trong đó có các chứng trạng bí đái, đái khó, đái dầm…Trên thực tế các nhà châm cứu thường dùng Tam âm giao phối hợp với huyệt Trung cực và Thủy đạo hay Quan nguyên, Trung cực và Dương lăng tuyền để trị liệu chứng Long bế.
Day bấm huyệt Thái khê
Dùng ngón tay cái day bấm huyệt Thái khê trong 1 phút sao cho đạt cảm giác căng tức. Huyệt này nằm ở điểm giữa của đường nối bờ sau mắt cá trong và mép trong gân gót, ngang với mỏm cao nhất của mắt cá trong. Đây là một trong những huyệt vị quan trọng của đường kinh Thận, có công dụng bổ thận âm, làm mạnh lưng gối, làm khỏe dương khí nhờ đó mà tăng cường chức năng khí hóa của Bàng quang giúp cho việc bài tiết nước tiểu được dễ dàng.
Xát cột sống thắt lưng
Cách làm như sau: Dùng hai bàn tay đặt hai bên khối cơ cạnh cột sống thắt lưng xát lên xuống chừng 60 lần sao cho tại chỗ nóng lên là đạt yêu cầu. Thao tác này có tác dụng kích thích các du huyệt nằm dọc hai bên cột sống giúp cho quá trình khí hóa Bàng quang được thuận lợi.
Phát hiện phì đại tuyến tiền liệt như thế nào?
Khi có u xơ tuyến tiền liệt xuất hiện, người bệnh cần nhận biết sớm để có biện pháp điều trị tránh ảnh hưởng nhiều tới cuộc sống của mình. Sự xuất hiện của các khối u gây chèn ép niệu đạo và cổ bàng quang, cản trở dòng nước tiểu đi từ bàng quang ra ngoài. Các biểu hiện cụ thể như sau:
- Tiểu khó, khi đi phải rặn mạnh, thời gian tiểu kéo dài, tia tiểu yếu, có khi không thành tia.
- Đang tiểu thì bị dừng lại do tia yếu, nếu rặn cố thì lại có nước tiểu.
- Bàng quang co bóp để chống lại sự tắc nghẽn nên người bệnh có biểu hiện của hội chứng kích thích như tiểu nhiều, số lần đi tiểu trong ngày tăng lên.
- Tiểu ngắt quãng
- Hiện tượng són tiểu vào cả ngày lẫn đêm
Trên đây là những biểu hiện của u xơ tuyến tiền liệt, nếu thấy xuất hiện những triệu chứng này bạn có thể nghi ngờ là mình đã mắc bệnh u xơ tuyến tiền liệt và phải đi khám ngay.
Những thực phẩm phòng ngừa tuyến tiền liệt phì đại
Tuy không quá khó để điều trị chứng phì đại tuyến tiền liệt, nhưng bao giờ phòng bệnh vẫn tốt hơn chữa bệnh. Mặt khác, việc điều trị khá tốn kém và khiến nhiều người cảm thấy xấu hổ. Lựa chọn một số thực phẩm quen thuộc có thể phòng ngừa được chứng bệnh phì đại nhưng lại kết hợp cải thiện sức khỏe của bản thân. Các thực phẩm bao gồm:
Bông cải trắng
Đây là loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng được dùng ở dạng nguyên chất, ngâm ép nước hoặc nấu chín. Trong bông cải rất ít chất béo, giàu chất xơ, folate, nước, vitamin C là những thành phần dinh dưỡng cao.
Bông cải trắng cũng chứa các hoạt chất rất có ích cho sức khỏe con người. Trong đó, sulforaphane là chất có tác dụng chống ung thư tuyến tiền liệt, chất này được phóng thích khi chúng ta nhai bông cải trong miệng; hợp chất indole-3-carbinol tác động như chất chống estrogen, làm chậm và ngăn cản sự tạo thành các cục bướu ở ngực phụ nữ và tuyến tiền liệt ở nam giới.
Ngoài ra, chúng còn chứa glucosinolates, cùng với sulforophane làm tăng chức năng thải độc của gan. Ăn nhiều bông cải giúp giảm nguy cơ ung thư tiền liệt tuyến. Theo nghiên cứu của các nhà khoa học đã nghiên cứu thử trên 29.361 người đàn ông cho thấy số người dùng bông cải trong khẩu phần ăn nhiều hơn mỗi tuần một lần thì nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt giảm 52% so với những người chỉ ăn ít hơn một lần/tháng.
Cà chua
Cà chua được sử dụng khá nhiều trong các bữa ăn hàng ngày. Trong cà chua có chứa một lượng licopene rất cao, là chất có tác dụng chống ôxy hóa tế bào rất mạnh. Đặc biệt, sau khi được nấu chín trong dầu thực vật, licopene được phóng thích rất nhiều và nhờ đó có tác dụng ngăn ngừa ung thư tuyến tiền liệt.
Kết quả nghiên cứu trên những người đàn ông thường ăn cà chua cho thấy chỉ cần ăn mỗi tuần từ 5-7 miếng cà chua thì nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt có thể giảm từ 21%-34%.
Để có một tuyến tiền liệt khỏe mạnh, nam giới trên 55 tuổi nên ăn mỗi ngày 1/4 chén bông cải, 2 chén rưỡi cà chua tươi và một chén xốt cà chua.
Hạt bí rợ
Các hoạt chất trong hạt bí rợ đã được chứng minh có khả năng ngăn chặn sự phì đại tuyến tiền liệt dù ở dạng hạt khô hoặc ép lấy dầu. Ngoài ra, hạt bí còn có carotenoids, hợp chất steroid và axít béo omega-3 đều có hiệu quả tốt trên tuyến tiền liệt. Nam giới với chế độ ăn giàu carotenoids sẽ giảm nguy cơ phì đại tuyến tiền liệt.
Hạt bí rợ chứa nhiều khoáng tố như magiê, mangan, sắt, đồng và một hàm lượng cao kẽm nên có tác động tốt trên chức năng hoạt động của tuyến tiền liệt, đặc biệt là vai trò nâng đỡ tuyến tiền liệt. Hạt bí rợ còn là một nguồn dinh dưỡng rất tốt cho cơ thể.
Dưa hấu
Chứa nhiều chất chống ôxy hóa, dồi dào vitamin C và A. Dưa hấu đỏ có chứa rất nhiều beta-carotene và licopene là những chất trung hòa các gốc tự do gây tổn thương cho cơ thể (nguy hiểm nhất là các tế bào gây ung thư), có thể ngăn chặn nguy cơ tạo thành các tế bào ung thư.
Nghiên cứu của các nhà khoa học trên 130 bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt, với chế độ ăn dưa hấu và uống thêm nước trà xanh mỗi ngày. Và kết quả cho thấy rằng, điều trị rất khả quan ở 86% trường hợp, so với những người không thực hiện chế độ này.
Chế độ ăn uống khi mắc phì đại tuyến tiền liệt
Nếu bạn rơi vào tình trạng mắc chứng phì đại tuyến tiền liệt, có thể tham khảo một số thông tin hữu ích về chế độ ăn uống hàng ngày giúp hỗ trợ điều trị bệnh và giảm thiểu các triệu chứng.
Nên ăn
- Ăn nhiều các thực phẩm làm từ đậu nành, đậu xanh có tác dụng ức chế viêm tấy tiền liệt tuyến.
- Nên ăn họ nhà rau cải, đặc biệt là bắp cải để tăng cường các chất oxy hóa giúp giải độc cho tiền liệt tuyến bị phì đại
- Giá sống có tác dụng giảm thiểu nguy cơ biến thể ác tính ở các bệnh nhân phì đại tiền liệt tuyến.
- Cà chua giúp ngăn ngừa ung thư tiền liệt tuyến
- Ăn nhiều cá giúp tăng cường omega-3 giúp giảm viêm, tấy ở tiền liệt tuyến.
Kiêng ăn
- Không nên ăn các loại mỡ động vật và các loại đạm từ động vật để hạn chế viêm tấy ở tuyến tiền liệt, giảm nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt
- Kiêng các thực phẩm có tính chất cay nóng như: ớt, gừng, hạt tiêu, cà phê,….
- Hạn chế rượu bia
Ngoài ra, người bệnh nên có chế độ sinh hoạt và nghỉ ngơi hợp lý. Không nên ngồi, nằm lâu một chỗ gây cương tụ máu ở vùng chậu, luyện tập và vận động các cơ có chức năng điều hoà khi đi tiểu tiện và đại tiện như các cơ thành bụng, cơ hoành và các cơ tầng sinh môn, tránh các yếu tố gây viêm đường tiết niệu.
Tác dụng có thể khác nhau tuỳ cơ địa của người dùng