U tuyến tiền liệt là bệnh phổ biến về tuyến tiền liệt ở nam giới, nhất là những người từ độ tuổi trung niên. Nhiều người mắc bệnh còn chủ quan do chưa biết được mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Vậy u tuyến tiền liệt có nguy hiểm không? Có chữa được không? Đây chắc hẳn là những câu hỏi được nhiều người quan tâm. Nhất là những người có dấu hiệu bệnh hay đang mắc u tuyến tiền liệt. Nếu bạn cũng thắc mắc những câu hỏi trên thì cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.
Mục lục
Phân loại u tuyến tiền liệt?
U tuyến tiền liệt được chia làm hai loại : u lành tính và u ác tính.
U lành tính hay còn gọi là u xơ tuyến tiền liệt
Là sự tăng sinh kích thước tuyến tiền liệt. Do tuổi tác, nồng độ testosterone sẽ tăng lên khi già đi khiến tuyến tiền liệt phát triển về kích thước.
Nếu kích thước khối u không lớn sẽ không ảnh hưởng đến sức khỏe, không cần điều trị mà chỉ cần theo dõi tích cực.
Khi xuất hiện các triệu chứng tiết niệu ảnh hưởng đến cuộc sống bao gồm đi tiểu thường xuyên, tiểu gấp, tiểu không hết cần điều trị ngoại khoa hoặc nội khoa.
➤ Xem chi tiết hơn: Bệnh u xơ tuyến tiền liệt nam giới
U ác tính hay ung thư tuyến tiền liệt
Là bệnh nghiêm trọng hơn phì đại tiền liệt tuyến bởi sẽ gây nhiều biến chứng thậm chí dẫn đến tử vong. Các tế bào ung thư có thể lây lan ra nhiều bộ phận của cơ thể và làm suy giảm hệ miễn dịch và những vấn đề khác.
Các triệu chứng ban đầu thường gặp của ung thư tuyến tiền liệt bao gồm tăng tần suất đi tiểu, do dự, chảy nước dãi và đi tiểu đêm thường xuyên.
➤ Xem chi tiết: Bệnh ung thư tuyến tiền liệt
Bệnh về u tuyến tiền liệt là bệnh phổ biến ở nam giới, theo số liệu thống kê thì cứ 7 người đàn ông sẽ có một người được chẩn đoán là ung thư tiền liệt tuyến và 4 bệnh nhân phì đại tiền liệt tuyến.
U tuyến tiền liệt có nguy hiểm không?
U tuyến tiền liệt lành tính không gây nguy hiểm tính mạng
U xơ tuyến tiền liệt là bệnh mãn tính tuy nhiên nó không gây nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh. U xơ tuyến tiền liệt có thể được điều trị để làm giảm triệu chứng và làm giảm kích thước đáng kể. Nhìn chung bệnh không nguy hiểm nếu được phát hiện và chữa trị kịp thời.
U xơ tuyến tiền liệt do có sự tăng sinh kích thước tuyến tiền liệt dẫn đến chèn ép niệu đạo và bàng quang gây một số triệu chứng ảnh hưởng đến đời sống của bệnh, đặc biệt là rối loạn tiểu tiện. Các biến chứng thường gặp của bệnh nếu không được điều trị kịp thời:
- Gây bí tiểu cấp tính: Tắc nghẽn dòng nước tiểu (bí tiểu) khiến người bệnh bị đau bụng đột ngột, buồn tiểu nhưng không thể đi tiểu.
- Nhiễm trùng đường tiết niệu: Sự chèn tuyến tiền liệt vào đường tiết niệu lâu ngày có thể gây viêm một phần đường đường tiết niệu.
- Hình thành sỏi bàng quang: Tuyến tiền liệt phình to chít hẹp cổ bàng quang khiến bàng quang không thể tống hết nước tiểu ra ngoài. Nước tiểu bị ứ đọng lâu ngày có thể làm tăng áp lực trong bàng quang gây tràn nước tiểu trong bàng quang, làm tổn thương bàng quang và gây hình thành sỏi quàng quang.
- Suy thận: Bàng quang bị ứ đọng nước tiểu tác động làm gia tăng sức căng ở thận, đồng thời làm hạn chế dòng chảy của nước tiểu từ thận và quá trình bài tiết nước tiểu, có thể gây tổn thương thận cấp – tình trạng suy giảm chức năng thận kéo dài từ vài giờ đến vài ngày sau đó cơ thể tự điều chỉnh phục hồi bình thường. Nhưng nếu kéo dài có thể gây chứng suy thận cấp hoặc có thể là bệnh thận mạn.
- Đi tiểu ra máu: Áp lực khi nước tiểu không thoát được ra ngoài khiến bàng quang bị căng tức kéo theo các tĩnh mạch trong bàng quang và niệu đạo cũng căng tức. Khi nam giới cố gắng rặn tiểu, các tĩnh mạch bị sức ép và bị vỡ gây ra tình trạng tiểu tiện ra máu.
U tuyến tiền liệt ác tính rất nguy hiểm?
U ác tính sinh ra ung thư tuyến tiền liệt là căn bệnh nguy hiểm ở nam giới, ngoài các triệu chứng rối loạn tiểu tiện như u xơ tuyến tiền liệt thì ung thư tuyến tiền liệt còn ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng người bệnh. Nếu được phát hiện từ giai đoạn đầu thì việc chữa trị sẽ đơn giản hơn nhiều và có thể được điều trị khỏi. Tuy nhiên khi bệnh tiến triển nặng hơn và đã di căn thì việc điều trị sẽ chỉ có tác dụng làm chậm quá trình phát triển của các tế bào ung thư, kéo dài thời gian sống cho người bệnh.
Thời gian sống của người mắc ung thư tuyến tiền liệt được thống kê như sau:
- Giai đoạn I và II: Trong giai đoạn này khi các khối u chưa di căn thì tỉ lệ bệnh nhân sống trên 5 năm từ 70-95%
- Giai đoạn III và IV: Khi các khối u ác tính di căn và xâm lấn đến các cơ quan khác của cơ thể, tỉ lệ người bệnh sống đến 5 năm dao động từ 20-45%
Mối liên quan giữa u tuyến tiền liệt lành và ác tính
Đây là câu hỏi được các nhà khoa học mất nhiều thời gian để tìm câu trả lời. Theo dữ liệu dịch tễ học cho thấy 83,3% bệnh nhân ung thư tiền liệt tuyến đều phát sinh phì đại tiền liệt tuyến.
Những người mắc u xơ tiền liệt tuyến không được can thiệp phẫu thuật có nhiều khả năng mắc và tử vong liên quan đến ung thư tuyến tiền liệt với tỷ lệ lần lượt là 18% và 77%.
Dựa vào những dữ liệu trên phì đại tiền liệt tuyến có liên quan đến việc tăng gấp hai ba lần nguy cơ phát triển ung thư tuyến tiền liệt. Tuy nhiên những dữ liệu này chưa được giải thích bằng cơ sở khoa học.
Người ta mới chỉ chứng minh được rằng các cơ chế di truyền, nội tiết tố và viêm đều được xác định là các cơ chế thúc đẩy sự phát triển của phì đại tiền liệt tuyến và ung thư tuyến tiền liệt.
Tuy nhiên, ở cấp độ tế bào và phân tử, không có nghiên cứu nào chỉ ra rằng sự phát triển của mô u xơ tuyến tiền liệt sẽ chuyển thành ung thư.
Làm thế nào để phân biệt u tuyến tiền liệt lành tính hay ác tính?
Đặc điểm chung của u xơ và ung thư tiền liệt tuyến
Phì đại tiền liệt tuyến và ung thư tuyến tiền liệt có các triệu chứng tương tự nhau, vì vậy đôi khi rất khó để phân biệt hai tình trạng này. Khi tuyến tiền liệt phát triển thành u xơ hay ung thư, nó đều sẽ chèn ép niệu đạo. Áp lực này ngăn không cho nước tiểu đi xuống niệu đạo và ra khỏi cơ thể.
Các triệu chứng ung thư tuyến tiền liệt thường không bắt đầu cho đến khi khối u đã phát triển đủ lớn để gây áp lực lên niệu đạo. Cả u xơ tuyến tiền liệt và ung thư tuyến tiền liệt đều có thể xuất hiện những triệu chứng như:
- Cảm giác muốn đi tiểu nhiều lần cả ngày lẫn đêm
- Khó bắt đầu đi tiểu (bí tiểu)
- Dòng nước tiểu yếu hoặc nhỏ giọt
- Tiểu buốt, tiểu rắt
- Cảm giác như bàng quang của bạn không bao giờ trống rỗng
Ung thư tiền liệt tuyến
Tuy nhiên, khi mắc ung thư tuyến tiền liệt, các triệu chứng cũng sẽ biểu hiện rõ ràng hơn và nhiều triệu chứng nặng hơn. Ngoài các triệu chứng ở trên bạn có thể thấy một vài dấu hiệu khác kèm theo như:
- Đi tiểu đau hoặc rát
- Tiểu ra máu
- Xuất tinh đau đớn
- Lượng tinh dịch ít hơn khi bạn xuất tinh
- Xuất hiện máu trong tinh dịch
Khi mắc ung thư tuyến tiền liệt các bên của tuyến tiền liệt thường bị ảnh hưởng, còn với bệnh nhân u xơ tuyến tiền liệt phần trung tâm của tuyến tiền liệt thường bị ảnh hưởng. Ngoài ra, các tế bào ung thư tuyến tiền liệt sẽ lây lan ra các bộ phận khác của cơ thể thì u xơ tuyến tiền liệt không lây lan.
Một số triệu chứng giúp người bệnh có thể bước đầu phân biệt được u xơ tuyến tiền liệt và ung thư tuyến tiền liệt, bạn cần nên đến cơ sở khám chữa bệnh để thực hiện một số chẩn đoán bệnh rõ ràng hơn.
Người bệnh sẽ được chỉ định làm các xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu, nội soi, siêu âm,… Dựa vào kết quả xét nghiệm máu sẽ xác định được chỉ số PSA một loại protein đặc hiệu của tuyến tiền liệt. Chỉ số PSA và phosphate kiềm cao là yếu tố xác định ung thư tuyến tiền liệt.
Phương pháp điều trị u tuyến tiền liệt như thế nào?
Phương pháp điều trị là khác nhau với u xơ tuyến tiền liệt và ung thư tuyến tiền liệt, tùy thuốc vào tình trạng cũng như mức độ tiến triển của bệnh.
Với u xơ tuyến tiền liệt, mục đích của điều trị là giảm bớt các triệu chứng gây ảnh hưởng đến đời sống người bệnh, giúp dễ dàng hơn trong việc tiểu tiện. Ngoài ra phương pháp điều trị u xơ còn làm giảm kích thước khối u.
Đối với ung thư tuyến tiền liệt, việc điều trị sẽ gặp nhiều khó khăn hơn và phương pháp điều trị cũng đa dạng hơn do độ phức tạp của bệnh. Tùy thuộc vào từng giai đoạn phát triển của bệnh mà pháp đồ điều trị sẽ được thay đổi cho phù hợp nhất.
Đối với u xơ tuyến tiền liệt
Điều trị u xơ tuyến tiền liệt theo hai phương pháp chủ yếu là điều trị nội khoa và điều trị ngoại khoa.
Điều trị nội khoa là điều trị bằng thuốc. Những thuốc hiện nay thường được sử dụng trong điều trị u xơ có cơ chế giãn cơ ở bàng quang và tuyến tiền liệt giúp giảm bớt triệu chứng.
Tuy nhiên khi lựa chọn sử dụng thuốc người bệnh cũng sẽ gặp phải những tác dụng phụ không mong muốn như rối loạn cương dương, giảm ham muốn tình dục, hoặc các vấn đề về huyết áp.
Ngoài phương pháp điều trị nội khoa, đối với các bệnh nhân nặng khi kích thước tuyến tiền liệt lớn có thể lựa chọn phẫu thuật. Hai hình thức phẫu thuật phổ biến hiện nay là mổ nội soi và mổ mở.
Quá trình phẫu thuật các bác sĩ sẽ tiến hành cắt những phần bị xơ hóa của tiền liệt tuyến. Bởi các cấu trúc xơ rất cứng, không có khả năng đàn hồi tốt, chèn ép vào đường dẫn niệu gây ra các triệu chứng của rối loạn tiểu tiện.
Nong lại niệu đạo đoạn qua tuyến tiền liệt để đảm bảo chức năng tiểu tiện bình thường cho người bệnh. Đây có thể coi là phương pháp điều trị tương đối triệt để và cho hiểu quả cao. Tuy nhiên, sự xâm lấn vào các tổ chức là điều mà cả bạn mà bác sĩ phải cân nhắc trước khi thực hiện.
➤ Xem thêm: Thuốc điều trị u xơ tuyến tiền liệt
Đối với ung thư tuyến tiền liệt
Ung thư tuyến tiền liệt tùy thuộc vào từng giai đoạn mà phương pháp điều trị là khác nhau. Người bệnh có thể lựa chọn phẫu thuật để cắt bỏ hoàn toàn khối u. Bên cạnh đó có thể kết hợp những phương pháp khác như hóa trị, xạ trị, sử dụng thuốc để tăng hiệu quả điều trị bệnh.
Khi bạn đã có những triệu chứng, dấu hiệu hay thậm chí là đã được chẩn đoán các bệnh của tiền liệt tuyến như: Viêm, phì đại, u xơ,… thì việc theo dõi sức khỏe định kì và điều trị kịp thời sẽ giúp bạn làm chậm sự tiến tiến triển của khối u thành ung thư.
Lời kết
U tiền liệt tuyến phát triển thành u lành và u ác dẫn đến u xơ tuyến tiền liệt và ung thư tuyến tiền liệt. Mỗi bệnh xuất phát từ những nguyên nhân khác nhau và hướng điều trị cho từng loại bệnh cũng không giống nhau. Vì vậy, bạn cần đi khám để biết được chính xác bệnh của mình cũng như tìm ra hướng điều trị tốt nhất cho bản thân. Hi vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu hơn về mức độ nguy hiểm của u tuyến tiền liệt từ đó thận trọng hơn trong các vấn đề về tuyến tiền liệt.
Tài liệu tham khảo:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3989826/
https://www.healthline.com/health/mens-health/bph-vs-prostate-cancer
Tác dụng có thể khác nhau tuỳ cơ địa của người dùng