Tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt ở nam trung niên!

Tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt là gì? Bệnh đó có phổ biến ở nam giới không? Hãy cùng tuyentienliet.com.vn tìm hiểu về vấn đề này qua bài viết dưới đây.

Thế nào là tăng sinh tuyến tiền liệt?

Tuyến tiền liệt là gì?

Tuyến tiền liệt là một tuyến có hình quả óc chó, tuyến đó một phần của hệ thống sinh sản nam giới. Chức năng chính của tuyến tiền liệt là tạo ra chất lỏng đi vào tinh dịch, dịch này rất cần thiết cho khả năng sinh sản của nam giới. Tuyến tiền liệt có nhiều thùy, được bao bọc bởi một lớp mô bên ngoài và nó nằm trước trực tràng, ngay dưới bàng quang.

Khi mới sinh, tuyến tiền liệt chỉ bé bằng hạt đậu. Đến tuổi dậy thì, tuyến tiền liệt phát triển đến một mức độ nhất định. Sau đó đến tầm khoảng 45-50 tuổi trở đi, tuyến này phát triển thêm. Tăng sinh lành tình tuyến tiền liệt thường xảy ra ở giai đoạn này.

☛ Chi tiết hơn trong bài: Tuyến tiền liệt vị trí, vai trò!

Tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt là gì?

Tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt (BPH – Benign prostatic hyperplasia) hay còn được gọi là phì đại tuyến tiền liệt lành tính, u xơ tuyến tiền liệt – là tình trạng hay gặp ở nam giới, nhất là những người cao tuổi. Đây là căn bệnh lành tính và không phải là ung thư.

Khi tuyến tiền liệt phì đại, tuyến này sẽ chèn ép vào niệu đạo và bàng quang làm hẹp đường niệu đạo và làm cho bàng quang suy yếu, mất khả năng làm rỗng hoàn toàn. Điều này sẽ gây ra nhiều vấn đề liên quan đến rối loạn tiểu tiện như: tiểu rắt, tiểu nhiều lần, tiểu đêm, bí tiểu (tiểu khó), tiểu són,…

Nguyên nhân gây ra tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt

Nguyên nhân của tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt chưa được biết rõ, tuy nhiên nó xảy ra chủ yếu ở nam giới lớn tuổi.

Trong suốt cuộc đời của họ, nam giới sản xuất testosterone, một nội tiết tố nam và một lượng nhỏ estrogen, một nội tiết tố nữ. Khi nam giới già đi, lượng testosterone hoạt động trong máu của họ giảm, dẫn đến tỷ lệ estrogen cao hơn. Các nghiên cứu khoa học đã cho rằng tăng sản lành tính tuyến tiền liệt có thể xảy ra do tỷ lệ estrogen trong tuyến tiền liệt cao hơn làm tăng hoạt động của các chất thúc đẩy tăng trưởng tế bào tuyến tiền liệt.

Một giả thuyết khác tập trung vào dihydrotestosterone (DHT), một loại hormone nam đóng vai trò trong sự phát triển và tăng trưởng của tuyến tiền liệt. Một sốnghiên cứu đã chỉ ra rằng ngay cả khi lượng testosterone trong máu giảm, đàn ông lớn tuổi vẫn tiếp tục sản xuất và tích tụ lượng DHT cao trong tuyến tiền liệt. Sự tích tụ DHT này có thể khuyến khích các tế bào tuyến tiền liệt tiếp tục phát triển. Các nhà khoa học đã ghi nhận rằng những người đàn ông không sản xuất DHT không bị tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt.

Các triệu chứng của tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt

Các triệu chứng của tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt thường có những biểu hiện rối loạn tiểu tiện như:

• Tiểu đêm: Phải dậy đi tiểu trong đêm nhiều lần (trên 2 lần).
• Tiểu gấp: Không thể trì hoãn việc đi tiểu, đôi khi nước tiểu bị rò rỉ ra ngoài.
• Tiểu nhiều lần: Tiểu trên 8 lần trong ngày, vừa đi tiểu lại buồn tiểu ngay.
• Tiểu rắt, tiểu khó: Đang đi tiểu thì bị ngắt, cố rặn tiểu nhưng chỉ nhỏ được vài giọt.
• Cảm giác đau sau khi xuất tinh hoặc khi đi tiểu.

Tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt phổ biến như thế nào?

Tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt là vấn đề tuyến tiền liệt phổ biến nhất đối với nam giới trên 50 tuổi. Vào năm 2010, có tới 14 triệu nam giới ở Hoa Kỳ có các triệu chứng đường tiết niệu được cho là mắc bệnh tăng sản lành tính tuyến tiền liệt. Bệnh này phát triển theo độ tuổi. Tăng sản tuyến tiền liệt lành tính ảnh hưởng đến khoảng 50% nam giới trong độ tuổi từ 51 đến 60 và lên đến 90% nam giới trên 80 tuổi. Mặc dù không phải là bệnh gây nguy hiểm đến tính mạng thế nhưng nó lại ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, sức khỏe và tinh thần của người mắc bệnh.

Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh
Các yếu tố làm tăng nguy cơ tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt bao gồm:

• Sự lão hóa: Phì đại tuyến tiền liệt hiếm khi gây ra các dấu hiệu và triệu chứng ở nam giới dưới 40 tuổi. Khoảng 1/3 nam giới gặp phải các triệu chứng từ trung bình đến nặng ở độ tuổi 60 đến 80.
• Yếu tố di truyền: Những người thân trong gia đình có cùng huyết thống ( chẳng hạn như bố, anh trai) cũng mắc các vấn đề về tuyến tiền liệt, thì nguy cơ mắc bệnh cũng rất cao.
• Béo phì: Béo phì cũng là yếu tố là tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Bệnh tiểu đường và bệnh tim: Các nghiên cứu cho thấy rằng bệnh tiểu đường và bệnh tim mà sử dụng thuốc chẹn beta, thì cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Biến chứng của bệnh tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt

Nếu không phát hiện và điều trị bệnh sớm hơn thì bệnh sẽ gây ra những biến chứng nguy hiểm:

• Bí tiểu cấp tính: Bạn cần phải đặt ống thông tiểu vào bàng quang để thoát nước tiểu. Một số trường hợp nặng hơn thì nam giới cần phải phẫu thuật để giảm tình trạng bí tiểu vì bệnh có thể đe dọa đến tính mạng.
• Sỏi bàng quang: Sỏi bàng quang có thể gây nên nhiễm trùng, kích thích bàng quang, tiểu ra máu và cản trở dòng chảy của nước tiểu.
• Nhiễm trùng đường tiết niệu: Việc không thể làm rỗng bàng quang có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu.
• Tổn thương thận: Áp lực trong bàng quang do bí tiểu hoặc sỏi bàng quang có thể làm hỏng thận.

Chẩn đoán tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt

Bác sĩ sẽ thăm khám để chẩn đoán tăng sinh lành tuyền tiền liệt của bệnh nhân qua những cách sau:

• Kiểm tra trực tràng kỹ thuật số: Bác sĩ sẽ đưa ngón tay vào trực tràng để kiểm tra hình dạng, kích thước và độ dày của tuyến tiền liệt.
• Nội soi bàng quang: Bác sĩ sẽ đưa một ống nhỏ có camera vào đầu để quan sát bên trong bàng quang và niệu đạo.
• Xét nghiệm nước tiểu: Phân tích nước tiểu có thể loại trừ nhiễm trùng. Các xét nghiệm nước tiểu khác đánh giá tốc độ chảy của nước tiểu, lượng nước còn lại trong bàng quang sau khi đi tiểu và áp lực trong bàng quang.
• Xét nghiệm kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt PSA: PSA là một chất hóa học mà tuyến tiền liệt sản xuất. Khi tuyến tiền liệt lớn hơn, mức PSA tăng lên.
• Siêu âm: Quá trình này sẽ cho thấy bất kỳ thay đổi nào về hình dạng của tuyến tiền liệt.

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu các xét nghiệm bổ sung để loại trừ các bệnh lý khác.

Điều trị tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt

Điều trị bệnh phụ thuốc vào tình trạng rối loạn tiểu tiện của người bệnh.

Điều trị bằng thuốc

• Thuốc chẹn alpha : Những thuốc này cải thiện lưu lượng nước tiểu bằng cách làm giãn các mô cơ ở niệu đạo và cổ bàng quang. Các tác dụng phụ có thể bao gồm giảm huyết áp và chóng mặt.
• Thuốc ức chế 5-alpha reductase: Những chất này có thể làm giảm các triệu chứng tiết niệu bằng cách thu nhỏ tuyến tiền liệt. Theo Tổ chức Ung thư Tuyến tiền liệt, chúng cũng có thể làm giảm nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt khoảng 25% .

>Xem thêm: Điều trị u xơ tuyến tiền liệt bằng thuốc

Điều trị can thiệp

Nếu thuốc không hiệu quả, điều trị can thiệp có thể là một lựa chọn. Thông thường, đây sẽ là một thủ thuật can thiệp tối thiểu, chẳng hạn như:

• Nâng niệu đạo tuyến tiền liệt : Bác sĩ phẫu thuật sử dụng một cây kim để đưa các mô cấy nâng tuyến tiền liệt lên để nó không làm tắc nghẽn niệu đạo.
• Cắt bỏ bằng hơi nước đối lưu : Quy trình này sử dụng hơi nước để tiêu diệt các mô tuyến tiền liệt không mong muốn. Bác sĩ phẫu thuật sẽ dùng kim tiêm đưa nhiệt năng từ hơi nước vào tuyến tiền liệt.
• Liệu pháp vi sóng truyền dịch (TUMT) : Bác sĩ đưa một ống thông có ăng-ten qua niệu đạo. Ăng-ten phát sóng vi ba giết chết các mô không mong muốn.
• Đặt ống thông : Bác sĩ sẽ đưa một ống vào bàng quang, qua đó nước tiểu có thể đi qua. Đặt ống thông giúp dẫn lưu bàng quang ra ngoài.

Điều trị phẫu thuật

Một số người có triệu chứng nghiêm trọng và khối lượng tuyến tiền liệt quá to thì có thể cần phẫu thuật.

> Xem thêm: Mổ u xơ tuyến tiền liệt – những điều cần biết

Cách phòng ngừa bệnh tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt

Thay đổi lối sống có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh:

• Uống đủ nước, tránh uống quá nhiều nước vào buổi tối trước khi đi ngủ.
• Hạn chế uống đồ uống có chứa caffein, rượu bia và các chất kích thích.
• Tránh sử dụng các loại thuốc như thuốc thông mũi, thuốc kháng histamine, thuốc chống trầm cảm và thuốc lợi tiểu vì chúng có thể gây kích thích tiểu.
• Không nên nhịn tiểu khi cảm thấy buồn tiểu.
• Tập các bài tập sàn chậu để tăng cường các cơ kiểm soát dòng chảy của nước tiểu

Qua bài viết trên chúng tôi đa cung cấp thông tin về bệnh tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt. Bệnh này không phải bệnh ung thư, thế nhưng nếu để lâu sẽ gây ra rất nhiều phiền toái trong cuộc sống. Nếu bạn thấy mình có những triệu chứng trên hoặc nghi mình mắc bệnh, hãy đến các cơ sở y tế uy tín hoặc bệnh viện gần nhất để được thăm khám và điều trị kịp thời.